වර්තමාන භවයේදී නොවරදවා ම මඟපල ලැබෙන පරිද්දෙන් අනිකකුට අනුශාසනය කළහැකි වීමට නම් අනුශාසකයා හට ඉමහත් නුවණක් තිබිය යුතු ය. අනුශාසනය ලබන්නාහුට ඒ ජාතියේදී මඟපල ලැබිමට නිසි පෙර පින් ඇති - නැතිබව දත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. අනුශාසනය ලබන්නා ත්‍රිහේතුක පුද්ගලයෙක් ද නැතිදැ යි දත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. අනුශාසනය කරනු ලබන්නාගේ නුවණ මගපල ලැබීමට සුදුසු වන තරමට දියුණු වී ඇතද නැතදැයි දත හැකි නුවණ තිබිය යුතුය. අනුශාසනය ලබන්නහුට මඟපල ලැබිමට බාධක කර්මක්ලේශයන් ඇති නැති බව දත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. අනුශාසනය කරනු ලබන්නාගේ චරිතය දත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. ඒ ඒ පුද්ගලයාට සුදුසු කමටහන් තෝරා ගත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. සුදුසු ස්ථාන තෝරා ගත හැකි නුවණ තිබිය යුතු ය. මේ අංග වලින් සම්පුර්ණ එකම අනුශාසකයා තථාගතයන් වහන්සේ ය.

අනූශාසනය කරනු ලබන්නහුගේ පෙර පින් ඇති නැති බව යනාදි කරුණු සර්‍වාකාරයෙන් දැන ගැනිමට නො සමත් බැවින් රහත් වූ ද නොවරදින් ලෙස අනුශාසනා කිරිමට සමත් නො වෙති. නොයෙක් විට රහතුන්ටද වරදින්නේ ය. රහත් විමට පමණක් නොව ශ්‍රවකයන් අතරින් දෙකරුණකින් අගතැන් ලැබිමට ද නිස් පින් තිබුණු චූලපන්තක භික්ෂුව අභව්‍ය පුද්ගලයකු වන්නට ඇතැයි සිතා ඔබට මේ සසුනෙන් ගත හැකි වැඩක් නැත, සිවුරු හැර ගෙදරටම යන්නට කියා එක් රහතන් වහන්සේ නමක් විසින් නෙරපා හරින ලද්දේ රහතුන් ද පුද්ගලයන්ගේ තතු හරියටම දැන ගැනීමට සමත් නොවන නිසා ය. පුද්ගලයාගේ තතු දැනීමට සමත් නුවණ ඇති භාග්‍යවතුන් වහන්සේට, සසුනෙන් නෙරපනු ලැබු චූලපන්ථක එක් වරුවකින්ම අර්හත්වයට පමුණුවා සෘඬිමත් පුද්ගලයකු කළ හැකි විය. එබැවින් තථාගතයන් වහන්සේ ම ලෝකයෙහි නියම ශාස්තෲවරයා වන සේක. චූලපන්තක තෙරණුවන් වහන්සේ ගේ කථාව මෙහි අන් තැනක දක්වා ඇත්තේ ය.